Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri
Haldun Dormen, 1928 yılında Mersin'de doğmuş, Türk tiyatrosuna damgasını vurmuş bir sanatçıdır. Tiyatro kariyerine genç yaşta başlamış ve birçok önemli projeye imza atmıştır. Eğitim hayatı boyunca tiyatroya olan ilgisi artmış, uluslararası alanda da kendini geliştirmiştir.
Haldun Dormen, 05.04.1928 yılında Mersin'de dünyaya gelmiştir. Babası, Kıbrıslı aydın bir iş adamı olan Sait Ömer Bey, annesi ise İstanbullu bir paşa kızı olan Nimet Rüştü Hanım'dır. Ailesi, Dormen bir yaşına basmadan İstanbul'a yerleşmiştir. İlk sahne deneyimini Galatasaray Lisesi'nde ortaokul öğrencisi iken yaşamıştır.
Erken Yaşam ve Eğitim
Dormen, lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamlamıştır. Sekiz yaşında geçirdiği bir kaza sonucu sol ayağı sakatlanmıştır. Tiyatro eğitimini ABD'de Yale Üniversitesi’nde almış ve yüksek lisans derecesiyle mezun olmuştur. İki yıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri'nde çeşitli tiyatrolarda oyunculuk ve yönetmenlik yapmıştır.
Hollywood'da Pasadena Playhouse'da dört oyunda sahne almıştır. İstanbul'a döndüğünde, Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne'ye katılmış ve ilk kez Türk seyircisiyle buluşmuştur. Bu süreçte, gençlerle birlikte 60 kişilik cep tiyatrosunu açmıştır.
Dormen Tiyatrosu ve Başarılar
22 Ağustos 1955 gecesi, Süreyya sinemasında Dormen Tiyatrosu'nun ilk oyununu sergilemiştir. 1957 Eylül'de Küçük Sahne'nin kendisine teklif edilmesiyle oyunlarını burada sergilemeye devam etmiştir. 1957'de Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu'nu kurmuş ve birçok sanatçı yetiştirmiştir.
Dormen Tiyatrosu, 1957-1972 yılları arasında en parlak dönemini yaşamıştır. 1961'de Türkiye'deki ilk Batılı anlamdaki müzikal olan Sokak Kızı İrma'yı sahnelemiş ve Gülriz Sururi'yi bu rolde tanıtmıştır. 1962'de Beyoğlu'ndaki tarihi Ses Tiyatrosu'na geçmiş ve on yıl boyunca burada çalışmalarını sürdürmüştür.
Sinema ve Televizyon Kariyeri
Dormen, Bozuk Düzen ve Güzel Bir Gün İçin adlı iki film yönetmiştir. Bu filmler, 1966 ve 1967 yıllarında Altın Portakal Film Festivali'nde yedi ödül kazanmıştır. Ancak, gişede bekleneni vermemiştir. 1972'de tiyatrosunu kapatmak zorunda kalmış, televizyona, yazarlığa ve hocalığa yönelmiştir.
Televizyonda Unutulanlar, Anılarla Söyleşi, Kamera Arkası, Dadı, Pop Star gibi programlarla yer almıştır. Aynı yıllarda Milliyet gazetesinde Çeşitlemeler adlı köşesiyle gazetecilik yapmaya başlamıştır. Milliyet gazetesindeki yazılarını sekiz yıl sürdürmüştür.
Ödüller ve Son Dönem Çalışmaları
1981'de Egemen Bostancı ile tanışmış ve Hisseli Harikalar Kumpanyası, Şen Sazın Bülbülleri gibi müzikalleri yazıp yönetmiştir. 1984'te ikinci Dormen Tiyatrosunu kurmuş, İstanbul Şehir Tiyatrolarında Lüküs Hayat'ı sahneye koymuştur. Bu eser, 30 yıl kapalı gişe oynamıştır.
2002 yılında ekonomik nedenlerle tiyatrosunu kapatmış, ancak çeşitli tiyatrolarda oyunculuğuna ve yönetmenliğine devam etmiştir. Haldun Dormen, yaşamı boyunca iki yüz ellinin üstünde ödül kazanmış, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarında dersler vermiştir. 1998 yılında Kültür Bakanlığınca Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.